In de vorige aflevering van Uit en Thuis schreef ik over het groot onderhoud aan de woning Dal 3. Op 4 november is de aannemer met het werk begonnen. Het is een omvangrijke klus. Ik ben erg benieuwd naar het eindresultaat.

Het woonhuis Dal 3 staat in de steigers.
Het woonhuis Dal 3 staat in de steigers. (Foto Jan Smit)

Op 24 november mocht ik een kijkje nemen bij de cursus boerenhoedjes herstellen in het Timmermansgildehuis. De cursus werd gegeven door Barbara Zweet-Donker, de voorzitter van de Commissie Kap en Dek. De cursisten herstelden kapotte boerenhoedjes. Kleine gaatjes in de van stro gemaakte hoeden werden dicht gemaakt, de randen werden van nieuw ijzerdraad voorzien, de binnenkant werd verstevigd, de voering vernieuwd en het stro in de lak gezet.

Gre Prins (links) is bezig met een nieuwe voering voor haar boerenhoedje.
Gre Prins (links) is bezig met een nieuwe voering voor haar boerenhoedje. Rechts Barbara Zweet. (Foto Jan Smit)

Tineke Waal (links) knapt een aantal boerenhoedjes op. Rechts Barbara Zweet.
Tineke Waal (links) knapt een aantal boerenhoedjes op. Rechts Barbara Zweet. (Foto Jan Smit)

Joke Wijdenes zet haar hul in de stijfsel.
Joke Wijdenes zet haar hul in de stijfsel. (Foto Jan Smit)

Op de zelfde middag was er ook de mogelijkheid om kanten hullen te laten plooien. Deze hullen horen net als de boerenhoedjes bij de daagse dracht. Nadat de hullen gewassen waren werden ze in de stijfsel gezet en met behulp van de hullenplooimachine geplooid. Deze machine is een heel oud apparaat, waar er nog maar weinig van zijn. Na het plooien met de machine werden de hullen handmatig met een mesje ‘genippeld’. Door dit nippelen worden de door de machine gemaakte plooien mooi afgewerkt. Ik heb genoten van wat ik deze middag zag. Mooi dat op deze manier oude boerenhoedjes een nieuw leven krijgen en dat cursisten gestimuleerd worden de hul en het boerenhoedje te dragen.

De hullenplooimachine wordt voorzien van een hete ijzeren staaf.
De hullenplooimachine wordt voorzien van een hete ijzeren staaf. (Foto Jan Smit)

Joke Wijdenes (links) en Barbara Zweet (rechts) plooien een hul van Joke Wijdenes
Joke Wijdenes (links) en Barbara Zweet (rechts) plooien een hul van Joke Wijdenes (Foto Jan Smit)

In deze tijd van het jaar organiseren diverse plaatselijke historische verenigingen een lezing of hun jaarlijkse donateursavond. Zelf was ik aanwezig bij de bijeenkomsten van Twisca en Stichting Historisch Opperdoes.

Op 21 november verzorgde Peter Swart een interessante lezing over de Westfriese marine in de Gouden Eeuw. Ooit had Westfriesland een eigen marine, de admiraliteit van Westfriesland en het Noorderkwartier. In Hoorn, Enkhuizen en Medemblik werden in de zeventiende en de achttiende eeuw oorlogsschepen gebouwd en uitgerust om de landsbelangen op zee te dienen. De drie havensteden leverden ook kapiteins die een opvallend centrale rol in de marine-organisatie van toen speelden. Het bestuur van de Westfriese admiraliteit zetelde beurtelings in Hoorn en Enkhuizen. Elke drie maanden wisselden de bestuurders van standplaats. Deze eigenaardige constructie, het resultaat van een politiek compromis, heeft twee eeuwen stand gehouden. In zijn lezing liet Peter Swart zien hoe de aanbesteding van nieuwe oorlogsschepen in 1682 verliep. Ook besteedde hij aandacht aan de Medemblikker kapitein Adriaan Dirksz. Houttuijn, die diende onder Michiel Adriaenszoon de Ruyter en sneuvelde tijdens de Vierdaagse Zeeslag in de tweede Engels-Nederlandse oorlog in 1666. Hij werd begraven in de Bonifaciuskerk in Medemblik. De lezing van Peter Swart was voor mij een boeiende kennismaking met dit stukje Westfriese geschiedenis.

Bestuurslid Tiny Morsink (links) heeft zojuist het eerste jaarboek van...
Bestuurslid Tiny Morsink (links) heeft zojuist het eerste jaarboek van Stichting Historisch Opperdoes overhandigd aan Kasper Gutter. Verder staan op de foto Tineke Gutter en bestuurslid Trudy Zwaan (rechts). (Foto Jan Smit)

Op de donateursavond van Stichting Historisch Opperdoes op 28 november werden films van Oranje- en bevrijdingsfeesten vertoond. Dit naar aanleiding van de viering van zeventig jaar bevrijding in 2015. De Oranjevereniging Opperdoes heeft de buurten opgeroepen om in de feestweek het dorp te versieren. Het eerste jaarboek van 2014 was voor oud-wethouder Kasper Gutter. In zijn dankwoord bedankte de heer Gutter het bestuur van de vijftienjarige stichting voor het vastleggen van de plaatselijke historie en het verspreiden van de kennis daarvan onder een groot publiek. Wat mij betreft gelden deze woorden voor alle plaatselijke historische verenigingen. Net als het Westfries Genootschap houden zij de belangstelling voor de historie levend en voorzien zij in een grote behoefte.

Jan Smit