Spullen in Westfriesland

Karin Wester, oud-medewerker van het Westfries Museum, bespreekt een voorwerp uit Westfriesland

Huisraad

Het woord ‘spul’ kan betekenen alles wat men aan eigendommen bezit, zowel roerende als onroerende goederen, zelfs dieren. Met spullen bedoelen we meestal roerende goederen, voorwerpen, zoals huisraad. Vaak is het moeilijk om je een beeld te vormen van het huisraad dat men in een bepaalde tijd in huis had.
Er zijn wel aanknopingspunten, zoals boedelbeschrijvingen, de inhoud van een beerput, diverse afbeeldingen op schilderijen, tekeningen en prenten en de antieke poppenhuizen in bijvoorbeeld het Rijksmuseum in Amsterdam. Al deze bronnen hebben zo hun beperkingen. Het zijn of alleen woorden, of alleen de spullen zelf zonder context, of alleen plaatjes. De miniatuurvoorwerpen in poppenhuizen bieden wel context, maar weerspiegelen alleen het interieur van de allerrijksten.
Voor een overzicht van spullen die men in de negentiende eeuw in huis had, zijn er centsprenten uit die tijd, zoals de hierbij afgebeelde prent. Hierop rechtsboven de ‘Koffijkan’ besproken in Vierkant 2017/1. Onder de reeks plaatjes worden de namen van de voorwerpen genoemd. Zo wordt een relatie gelegd tussen de afbeelding en de beschrijving. Omdat de betekenis van een woord soms kan veranderen na verloop van tijd is zo'n combinatie van afbeelding en benaming extra waardevol.
De onderschriften op de hier afgebeelde centsprent zijn in het Nederlands en in het Frans. Deze laatste taal vervulde van de zeventiende tot in het begin van de twintigste eeuw de rol die nu het Engels vervult. In Europa sprak de bovenlaag van de bevolking Frans als tweede taal, ook in Noord-Holland. De taal kon door zowel jongens als meisjes geleerd worden op een Franse school, een dagschool of een kostschool.
In Alkmaar, Hoorn en Enkhuizen waren in verschillende perioden Franse scholen gevestigd. Gegevens over deze Franse scholen zijn onder meer terug te vinden via de zoekoptie op de website van het Westfries Genootschap.

Karin Wester

Centsprent ‘Wilt gij van mij wat huisraad koopen …’. (collectie Westfries Museum)

Andere afleveringen van 'Spullen in Westfriesland':
'14/2 | '15/1 | '15/2 | '15/3 | '16/1 | '16/2 | '16/3 | '17/1 | '17/2 | '17/3 | '18/1 | '18/2 | '18/3 | '19/1 | '19/2 | '19/3 | '20/1 | '20/2 | '20/3 | '21/1 | '21/2 | '21/3 | '22/1 | '22/2 | '22/3

Andere artikelen op deze website:

Hé, is dat Westfries?

225. De kippen lopen allemaal te eizen (voedsel zoeken en oppikken).

Klik hier voor meer Westfriese woorden en uitdrukkingen.

© 1924-2023 Westfries Genootschap - Contact - Sitemap - Privacyverklaring

West-Friesland, een streek met karakter binnen de Omringdijk.