Aan de keukentafel

De keukentafel: de plaats waar allerlei zaken besproken worden, waar men nieuwtjes uitwisselt, waar gelachen en gehuild wordt.
De keukentafel in het Vierkant: een pagina met bondige informatie over initiatieven die betrekking hebben op de cultuurhistorie van Westfriesland.

Grote Pier

Een van de eerste geschiedenisverhalen die ik als kind over mijn geboortedorp Opperdoes hoorde, was dat over Grote Pier. Hij was de man die in 1517 ons dorp plunderde en verwoestte.
Een afschuwelijk gebeurtenis. Later kwam ik aan de weet dat ons dorp niet de enige plaats was waar Grote Pier en zijn mannen huisgehouden hadden, maar dat zij dat ook in andere dorpen in Westfriesland gedaan hadden. Voor ons als Westfriezen is het duidelijk dat deze Pier Gerlofs Donia, een boer uit het Friese Kimswerd, de ‘Kwaaie Pier’ in het verhaal was.
Wie zich in de geschiedenis verdiept, zal er achter komen dat deze trieste en gewelddadige gebeurtenissen in een uiterst roerige tijd plaatsvonden. Hollanders en Friezen hebben een andere kijk op deze periode uit de geschiedenis. De Friezen zagen Grote Pier als bevrijder van het Hollandse juk. Hij moet vervuld geweest zijn van een grote haat tegen de Hollanders.
Die hebben dat geweten. Na de landing in Wervershoof trokken Grote Pier en zijn mannen naar Medemblik. Het lukte hen niet kasteel Radboud te veroveren. Het bekende verhaal luidt dat de bebouwing van Medemblik geheel werd verwoest en dat het deel van de bevolking dat geen veilig heenkomen had weten te vinden op het kasteel, in gevangenschap werd weggevoerd. Na Medemblik trok de bende verder richting Alkmaar, een spoor van vernieling achterlatend.
Voor het Westfries Genootschap en het Westfries Archief is het feit dat het in 2017 vijfhonderd jaar geleden is dat dit allemaal plaatsvond, aanleiding om hier uitgebreid aandacht aan te besteden. Dat doen wij op de Voorjaarsstreekmiddag van 20 mei en tijdens het Grote Pierweekend van 24 en 25 juni. Tijdens de zomeravondwandeling in Twisk op 30 juni zal verteld worden hoe volgens de overlevering de Twiskers door toedoen van Grote Pier aan hun bijnaam ‘Gladoren’ zijn gekomen. Verderop in dit Vierkant kunt u meer lezen over al deze activiteiten.

Jan Smit,
voorzitter

Kasteel Radboud in Medemblik. (foto Jan Smit)

Westfrieslandspel
Dialectvraag

West-Friesland
Oud & Nieuw (2000)
André Volten uit Andijk (1925)