Westfries Genootschap » Publicaties » Vierkant » 2016 » Nummer 2 » Pagina 4-9

Verenigingsnieuws

Najaarsfamiliemiddag van Westfriese Families

Stichting Westfriese Families houdt haar jaarlijkse Najaarsfamiliemiddag op zondag 11 september in dorpshuis De Brink te Obdam. Het is de zevende Najaarsfamiliemiddag. Donateurs en andere belangstellenden zijn van harte welkom.
Het te behandelen hoofdonderwerp wordt later bekend gemaakt.

Klaas Roos uit Alkmaar, afkomstig uit Oosterleek, vertelt over de populaire website MyHeritage. Hij geeft een indruk van de vele genealogische mogelijkheden van deze site. Klaas is nieuw bestuurslid van Stichting Westfriese Families. Hij neemt de redactie van het tijdschrift Westfriese Families over van Gré Bakker-Bruijn uit Venhuizen.
Bestuursleden van Stichting Westfriese Families zijn aanwezig op de bijeenkomst om vragen te beantwoorden. Uitgaven van de stichting kunnen worden ingezien en zijn te koop.
De bijeenkomst duurt van 14 tot 16 uur. De toegang is gratis.
Het adres van dorpshuis De Brink is Dorpsstraat 155 te Obdam, op 5 minuten lopen vanaf het NS-station.

Cursusaanbod Kap en Dek 2016-2017

In september start het cursusprogramma van de commissie Kap en Dek weer. Al vele jaren zijn deze cursussen een succes. Aangeboden worden cursussen kostuum- of ondergoed naaien, kanten kap herstellen en naaien, boerenhoedje opknappen of hul restaureren en plooien. De lessen worden gegeven in het Timmermansgildehuis, Dal 3 te Hoorn.

Kostuum naaien

Om het kostuum zo authentiek mogelijk te maken, geeft de commissie advies bij de aanschaf van de juiste stoffen, materialen en patronen. Vindt u het moeilijk om tot een juiste keuze te komen? Lies Smit gaat graag met u mee om stof te kopen.
De cursus wordt gegeven door coupeuse Dirkje Snijders, die gespecialiseerd is in het naaien van kleding uit voorgaande eeuwen. In overleg met de cursist tekent zij een patroon op maat. De patroonkeuze kan worden gemaakt aan de hand van oude familieportretten of voorbeelden uit naslagwerken over historische kleding. In principe begint men met het naaien van de onderkleding, want een bijpassend korset, hemd, onderbroek en onderrokken bepalen ook de uitstraling van het kostuum.
Er worden twee cursussen gegeven.
Op maandag van 19.30 tot 21.30 uur op de volgende data:
5 en 19 september, 3 en 17 oktober, 7 en 21 november en 9 januari.
Op dinsdag van 14.00-16.00 uur op de volgende data:
13 en 27 september, 11 oktober, 1, 15 en 29 november en 3 januari.
Eind oktober is er geen cursus.
U kunt uw voorkeur voor de maandagavond of voor de dinsdagmiddag aangeven.

Een presentatie van Kap en Dek. Op de voorgrond in de goudkleurige japon Marita Schoonheijm, dan Linda Wiese, Ingrid Strijbis en in ondergoed Kitty Wagenaar. Rechts op de rug gezien Anneke Wiese en zijdelings Gea Baas. (foto Frans Leek, stichting Projector)

Kap naaien, boerenhoedjes en hullen

De cursussen kap naaien, boerenhoedjes herstellen en hullen plooien worden geleid door Barbara Donker. U kunt slechts één kap of hul per cursus maken.

Kap naaien, maandag van 10.00 tot 12.00 uur op de volgende dagen:
5, 12, 19 en 26 september, 3, 10 en 17 oktober.

Boerenhoedjes opknappen, maandag van 13.30 tot 15.30 uur op de volgende dagen:
24 en 31 oktober, 7, 14 en 21 november.

Hullen plooien, maandag van 13.30 uur tot 15.30 uur op 21 en 28 november.
Deels samengevoegd met de cursus boerenhoedjes

De cursisten krijgen gelegenheid hun kostuums te tonen voor aanvang van de jaarlijkse antiek- en curiosaveiling op zaterdag 4 februari 2017.
Deze veiling wordt gehouden in café De Ridder, Kerkebuurt 171 in Berkhout.
Voor meer informatie over onze activiteiten: www.westfriesgenootschap.nl, button Kap en Dek. Aanmelden: Lies Smit 0229-571909 of via email kap-en-dek@quicknet.nl.

Theo Mes

Op 21 maart is onze zeer gewaardeerde fotograaf Theo Mes uit Hoorn overleden. Theo maakte door heel Westfriesland prachtige foto's die hij ons altijd belangeloos ter beschikking stelde. Ook werkte hij mee aan diverse projecten waarbij hij zorgde voor mooie bijpassende foto's.
Wij wensen zijn familie en naasten veel sterkte met het verlies.
Ook het Westfries Genootschap zal hem heel erg missen.

Kaagpolder, Spanbroek

Bouwhistorische Commissie

Warenhuis en ketelhuis Koewijzend Blokker

Dit project betreft het oudste warenhuis en ketelhuis die staan achter de woning aan de Koewijzend 4, op grond van de gemeente Hoorn. Sloop in verband met woningbouw staat op de nominatie, vandaar de opmeting die, mede op verzoek van het Bureau Erfgoed Gemeente Hoorn, plaatsvond in het najaar van 2015.

Op een ruim erf aan de zuidzijde van de Koewijzend ligt dit voormalige tuindersbedrijf (fruit- en groentekwekerij), bestaande uit een woonhuis (1930), een bewaarschuur (1938), een druivenserre (1928 of 1929) en een aantal warenhuizen en kniekassen. Het door Ton Boon ingemeten warenhuis is hier in 1943-1944 geplaatst, het was afkomstig uit Oudendijk. Daar vóór staat het ketelhuis dat dateert uit 1943.
Op 16 juni 2015 vond een gesprek plaats met mevrouw Dicky Balk-Nobel (82), eigenaresse van het bedrijf. In het oude warenhuis kweekt ze nog steeds kiwi's. „Ik loop hier regelmatig heen om water te geven. En ik pluk zelf. Oogsten is immers het mooiste wat er is!”

Dicky Balk-Nobel demonstreert het opendraaien van de ramen in het oude warenhuis dat door Ton Boon is opgemeten en vastgelegd. (foto Ina Slot)

Ook demonstreerde ze het opendraaien van de ramen in deze kas. Dat gebeurt met een slinger. „Dit was altijd mijn eerste werk 's morgens: zo snel mogelijk de ramen open!”
Vervolgens vertelde ze: „Het bedrijf is rond 1931 opgezet door mijn schoonvader Jacob Balk. Hij was getrouwd met Neeltje Jonker uit Sijbekarspel. Eerst had hij een perentuin. De sloten lagen toen nog overdwars. Om zijn inkomsten te verhogen, zette hij een druivenkas, met sla, andijvie en spinazie als onderteelt. De kassen kwamen uit nood, de prijzen voor fruit waren in die tijd slecht. De teelt in de kassen was zekerder.”
Het houten warenhuis dat gelijk met het ketelhuis werd neergezet, werd verwarmd met kolen en later met petroleum.

Druiven krenten, juni 2015. (foto Ina Slot)

Op de dag van het gesprek werd begonnen met het krenten van de druiventrossen in de oude druivenkas. Per boom bleven zo'n 27 trossen hangen. De oogst was half oktober.

Meer over dit project: zie www.westfriesgenootschap.nl, button Bouwhistorie

Voorjaarsstreekmiddag

Jan Smit verwelkomt burgemeester Frank Streng van de gemeente Medemblik.

Peter Ruitenberg leest zijn verhaal over de bange januarinacht voor.

De acteurs van stichting DeBuurtOp na afloop van de voorstelling.

Kees Kreuk bewondert de luidklok van de gereformeerde kerk in Andijk.

Een blik op het interieur van de kerkzaal.

Het mooie exterieur van de kerk.

(foto's Frans Leek, stichting Projector)

Nieuws van de Adriaan Donkerstichting

Museumboerderij West-Frisia

Dit jaar wordt in Museumboerderij West-Frisia in Hoogwoud het honderdste geboortejaar van grondlegger Adriaan Donker gevierd met allerlei activiteiten. Tim de Haan van de bekende theatergroep Quks uit Hoogwoud heeft een voorstelling gemaakt over het bloemrijke leven van Adriaan. Deze voorstellingen zijn met groot succes opgevoerd. Op 18 juni is een boekje over Adriaan gepresenteerd. Het boekje is voor 8 euro te koop.
Vanaf 19 juni is de Museumboerderij aan de Koningspade 31 in Hoogwoud open. Zoals elk jaar is er een speciale expositie. Dit jaar is dat ‘Kinderspel’. Op verschillende plaatsen is ruimte gemaakt voor speelgoed. Blikvangers zijn mooie gemeubileerde poppenhuizen, die zelfs zijn voorzien van elektrisch licht. Verder zijn er blikken wagentjes, bordspellen en meccano te zien. Poppen in allerlei uitvoeringen staan in het gelid en een oude toverlantaarn projecteert nostalgische plaatjes op een witte muur. Voor volwassenen een feest van herkenning, voor kinderen leuk om te zien hoe kinderen zich vroeger vermaakten.
Op 12 juli is er de Westfriese middag ‘Op z'n Westfries’ in het kader van ‘Zomertijd Opmeer’. U komt op deze middag veel te weten over de Westfriese cultuur met: voordracht, muziek, aandacht voor ons dialect en een quiz met niet-alledaagse objecten uit het museum.
28 juli was de geboortedag van Adriaan. Ter gelegenheid hiervan trakteert de Museumboerderij de bezoekers op koffie met wat lekkers.
www.museumboerderijwestfrisia.nl

(foto Netty Zander)

Verslag van de Reiscommissie

Puissant rijk of gewoon rijk

Misschien kende nog niet iedereen het verschil tussen deze twee gradaties, maar na de excursie naar kasteel De Haar en de Loosdrechtse Plassen bestaat die onduidelijkheid niet meer.
We werden verrast door onverwacht prachtig weer toen we op de ochtend van de 12e april vertrokken naar kasteel De Haar in Haarzuilens. Zelfs 's middags op de boot varend over de plassen, stond er vrijwel geen wind en konden we op het bovendek genieten van de zon!
Maar eerst dus naar het grootste en meest luxueuze kasteel van Nederland. Voor de vervaardiging van elk detail, hoe klein ook, zijn kunstenaars en ambachtslieden ingeschakeld die, met gebruikmaking van prachtige materialen, het kasteel met wel tweehonderd kamers van alle gemakken hebben voorzien. En dan praten we over het begin van de twintigste eeuw. Elektrische verlichting, centrale verwarming, warm en koud stromend water en een lift zijn slechts enkele voorbeelden van dergelijke gemakken.
Het gebouw is met de daarin ondergebrachte kunst een groot ‘gesamt’ kunstwerk dat een enorme waarde vertegenwoordigt. Dat alles is te danken aan een puissant rijke familie en een creatieve architect. Het waren baron Etienne van Zuylen en zijn vrouw Hélène de Rothschild die samen met architect Pierre Cuypers (van het Rijksmuseum en het Centraal Station in Amsterdam) zorgden voor een neogotisch sprookjeskasteel. Hoever de detaillering ging, blijkt wel uit het feit dat Cuypers ook het bestek ontwierp, bestaande uit 850 onderdelen, waaronder olijflepels en druivenschaartjes!
Wij als nuchtere Westfriezen konden ons vergapen aan de keuken, de prachtige balzaal en de ridderzaal en zelfs de slaapkamer van de barones kende voor ons geen geheimen. De gidsen die ons rondleidden kenden alle details en achtergronden, waardoor wij in korte tijd een redelijke indruk kregen van het kasteel en zijn bewoners.
Al dwalend door het gebouw besef je dat het ongelijk verdeeld is in de wereld, maar het is prachtig dat wij een dergelijk erfgoed kunnen bezoeken en bewonderen. Zonder de financiële mogelijkheden die de bouwers hadden, was dit sprookjeskasteel er niet geweest.

Na het bezoek aan De Haar ging de bus naar de Loosdrechtse Plassen, waar de boot klaar lag voor een vaart over de Vecht en het plassengebied. Tijdens de lunch konden we al varend genieten van vele buitenplaatsen en landhuizen langs de rivier, voor het merendeel in de Gouden Eeuw gebouwd door rijke handelslieden uit Amsterdam. Ook deze gebouwen vallen in de categorie ‘nauwelijks te betalen voor gewone mensen’, maar er is toch duidelijk een gradatieverschil met kasteel De Haar. Tijdens het tweede deel van de tocht door het plassengebied wees de kapitein ons op diverse landhuizen van de nieuwe rijken die in dit gebied zijn neergestreken, onder wie Jeroen Pauw en de voormalige dj Joost den Draaier (Willem van Kooten).

Het was de eerste keer in tien jaar dat wij een excursie hebben georganiseerd die ons voorbij Amsterdam bracht. We hebben dat altijd proberen te voorkomen vanwege mogelijke vertragingen door verkeersproblemen. Aangezien er slechts een klein oponthoud optrad, biedt dat wellicht mogelijkheden om ook in de toekomst vaker naar het zuiden af te reizen.

Voor mij was het de laatste keer dat ik als lid van de Reiscommissie met veel plezier mijn bijdrage aan het jaarlijkse uitje mocht leveren. Ik vond dat het na tien jaar tijd werd dat een ander het stokje van mij gaat overnemen.

Namens de reiscommissie,
Stan Nuveen

(foto Stan Nuveen)

Weblog Uit en Thuis
20-5-2021: Auroraprijs voor de Adriaan Donker Stichting

Westfries Biografisch Woordenboek
Roele, Piet
(1931-2015)

De Speelwagen (1950, no. 5)
Koepoort te Hoorn

Kroniek van
West-Friesland
Mei 1993