Verenigingsnieuws

Nieuwe leden welkom in Spanbroek

De jaarlijkse bijeenkomst voor onze nieuwe leden wordt gehouden op zondag 13 november (inloop vanaf 13.30 uur, aanvang 14 uur) in de vergaderzaal van 't Kerkhuys in Spanbroek. Op die middag kunnen zij kennis maken met allerlei aspecten van ons genootschap. De promotie-dvd wordt getoond en vertegenwoordigers van stichtingen en commissies vertellen over hun doelstelling en activiteiten.
't Kerkhuys is een monumentale kerk uit de 12e eeuw, die gebruikt wordt als multifunctionele ruimte. Na de pauze kan de kerk worden bezichtigd en is er ruimte voor een kort ontspannend programma.
Ook leden die al langer lid zijn, zijn welkom in Spanbroek. Meld u aan bij het secretariaat. Alle nieuwe leden krijgen een persoonlijke uitnodiging.

Beeld in de Maand van de Geschiedenis

Oktober is uitgeroepen tot Maand van de Geschiedenis. Ook ons genootschap doet mee aan deze landelijke manifestatie.
In samenwerking met de Stichting Projector worden twee filmmiddagen gehouden. Op zondagmiddag 16 (Wieringerwaard) en 23 oktober (Wadway) zal interessant historisch beeldmateriaal vertoond worden.

Op zondag 16 oktober, café Het Wapen van Wieringerwaard, Wieringerwaard: vertoning van de nieuwe dvd ‘Leven en werken van de Westfriese boer’, een film van Daan Pool over het boerenleven halverwege de vorige eeuw. Pool volgt de bedrijvigheid op de boerderij het jaar rond, daarnaast zijn er beelden van de kermis, de Schager markt, ‘te Pinksteren naar Schoorl’, kinderspelletjes en een harddraverij.
Zondag 23 oktober, café De Vriendschap, Wadway: vertoning van uniek historisch filmmateriaal dat voornamelijk betrekking heeft op oostelijk West-Friesland. Er worden beelden vertoond van onder meer de treinramp in Westwoud en werkzaamheden van het K.I.-station in Sijbekarspel.
Ook is de film ‘Rondrit door West-Friesland’, in 1952 gemaakt in opdracht van de Kamer van Koophandel, te zien.
Beide middagen: zaal open om 13.30 uur, aanvang 14 uur.
Entree: leden 2 euro, overige belangstellenden 3 euro.

Nieuwe bouwplaat van stolpboerderij

Bouwplaten van het raadhuisje van Spanbroek, de watertoren van Hoogkarspel, het stationnetje van Twisk, een woonhuis in Bobeldijk, een grachtenpand in Alkmaar en meelmolen De Herder uit Medemblik zijn al langere tijd te koop bij ons genootschap. Het meest kenmerkende gebouw in West-Friesland – een stolpboerderij – hadden we nog niet in onze collectie. Daar is deze zomer verandering in gekomen. De monumentale stolp van de familie G. de Boer uit Oosterblokker is nu na te maken als model. In eenvoudige uitvoering kost de bouwplaat van deze boerderij € 15,-. De prijs van de zeer gedetailleerde versie is € 27,50.

Bouwplaat stolpboerderij. Nu te koop. (foto Ina Broekhuizen-Slot)

Feestelijke Najaarsstreekmiddag met historische kostuums

Kostuum te Kijk

De Najaarsstreekmiddag is op zaterdag 5 november in de Noorderkerk aan het Kleine Noord in Hoorn. De Commissie Kap en Dek presenteert deze middag een unieke show van kostuums uit de historie van Noord-Holland vanaf de 15e tot de 20e eeuw. Met deze show viert de commissie haar 55-jarig bestaan.

Benningbroeker vrouw op een anoniem schilderij uit 1574 (collectie Rijksmuseum)

Om 13 uur is de kerk open, de show begint om 13.30 uur. De Hoornse burgemeester O. van Veldhuizen zal, uiteraard in zijn originele burgemeesterskostuum, een welkomstwoord spreken. U ziet vervolgens een rijk overzicht van kleding uit onze provincie, ook uit Gooi en Eemland en Zandvoort. De entourage van de monumentale Noorderkerk leent zich uitstekend als decor voor deze wervelende show.
Voor de pauze wordt een overzicht gegeven van kleding tussen 1435 en 1860. Denk hierbij aan een Benningbroeker vrouw uit de 16e eeuw, een regentes uit de 17e eeuw, dames in Biedermeier-japon en een Victoriaans kostuum. Ook geven Betje Wolff en Aagje Deken acte de présence.
Na de ruime pauze is kleding te zien van 1860 tot 1920. Onder meer een indrukwekkende begrafenisstoet, rijke stadsjaponnen en verschillende heren- en kinderkostuums. Steeds wordt uitgebreid uitleg gegeven over de getoonde kleding onder passende muzikale begeleiding.

Zoals gebruikelijk bij de Najaarsstreekmiddag zijn ook niet-leden van harte welkom! Neemt u dus gerust vrienden of vriendinnen, familieleden of kennissen mee naar deze unieke middag. De entree bedraagt voor leden én niet-leden 12 euro, hierbij is de koffie inbegrepen.
Kaarten zijn te bestellen door het overmaken van 12 euro per persoon op rekeningnummer 707913 t.n.v. Westfries Genootschap te Hoorn. Vermeld a.u.b. uw adresgegevens. De entreekaarten worden thuisgestuurd. Bestellen c.q. afhalen van kaarten kan ook bij Lies Smit in Wognum, tel. 0229-571909 of via kap-en-dek@quicknet.nl. De Noorderkerk ligt dichtbij het NS-station Hoorn. Parkeren is onder meer mogelijk op het parkeerterrein aan het Pelmolenpad en op het P & R terrein achter het station (hele dag voor € 2,10).

Stichting De Westfriese Molens

Infobord molen Aartswoud onthuld

Donderdag 21 juli was het eindelijk zover, het informatiebord bij de molen Westuit no. 7 in Aartswoud kon worden onthuld. Al vanaf eind 2009 zijn er pogingen gedaan om na de restauratie van de molen deze te vervolmaken met de plaatsing van een informatiebord.
Maar ja, zeggen en doen zijn twee verschillende zaken, dus duurde het tot medio 2011 voordat een aantal betrokkenen zich kon scharen rond een paal waarvan de bovenzijde was afgedekt met de vlag van onze vereniging. Op initiatief van het Genootschap en met medewerking van de gemeente Opmeer kon tenslotte dan toch het gewenste informatiebord door Piet Roele worden onthuld. De oudvoorzitter van stichting De Westfriese Molens is altijd zeer betrokken geweest bij de restauratie van de molen.

Piet Roele onthult het informatiebord bij molen Westuit no. 7. (foto Stan Nuveen)

Staande op het fietspad op de Westfriese Dijk, ter hoogte van de Kolkweg in Aartswoud, memoreerde Ina Broekhuizen de wijze waarop een en ander tot stand is gekomen en welke rol de gemeente Opmeer daarbij heeft gehad. Zij deed dit ten overstaan van onder meer twee wethouders van Opmeer, een aantal bestuursleden van Stichting De Westfriese Molens en het Genootschap. Daarna voerde Piet Roele kort het woord en onthulde hij het bord.
Dit bord wordt gevolgd door de plaatsing van soortgelijke borden elders in de gemeente, vooral langs wandelroutes. Bestuurslid Netty Zander van het Genootschap heeft voor de gemeente een inventarisatie gemaakt van plekken waar al borden staan en zij heeft ook meegedacht over de uitvoering van de borden.
Fietsers en wandelaars die de Omringdijk (of een deel daarvan) willen bedwingen, komen het bewuste infobord tegen op het fietspad. Voor de molen zelf moeten ze dan wel zo'n 150 meter de Kolkweg inslaan.
In de tuin van Netty Zander stonden daarna voor de genodigden drankjes en hapjes klaar en gaf Piet Roele, dit keer niet gestoord door voorbijrazend verkeer, een interessante uiteenzetting over de technische achtergronden van de molen. Het is te hopen dat de andere borden ook snel een plaats krijgen in de gemeente Opmeer, waarmee er voor de actieve toerist nuttige informatie beschikbaar komt over interessante objecten in ons gebied.

Jan Joosten stopt bij Westfriese Families

Een gedenkwaardige vergadering, 9 juli van de Stichting Westfriese Families. Op deze zaterdag stond Jan Joosten in het Timmermansgildehuis in Hoorn volop in het middelpunt. Jan nam afscheid als bestuurslid. Na liefst 35 jaar.
Voorzitter Harold Bos richtte mooie woorden tot Jan als het langstzittende bestuurslid. Hij dankte hem hartelijk voor zijn inzet al die jaren en voor de bevordering van de regionale genealogie. Bloemen en een boekenbon benadrukten de waardering.

Jan Joosten, 35 jaar bestuurslid. (foto Ed Dekker)

In 1976 abonneerde Jan Joosten uit Alkmaar zich op het kwartaaltijdschrift van Westfriese Families.
Geen wonder, zijn genealogische interesse is groot. Al na een jaar komt hij in het bestuur van Westfriese Families. Een specifieke functie heeft hij dan nog niet. Weer een jaar later versterkt Jan de redactie. In 1982 wordt Jan hoofdredacteur. Deze functie vervult hij een ongelooflijk lange tijd. Twintig jaar! Dikwijls publiceert Jan in het blad volledig zelf samengestelde (fragment) genealogieën. Veel tijd en aandacht besteedt hij aan het persklaar maken van ingestuurde kopij. Waar nodig vult hij gegevens aan. Veelvuldig doet hij aanvullend onderzoek in de studiezaal van regionale archieven.
Nummer 4 van jaargang 42 (december 2001) is de laatste uitgave van ons tijdschrift dat is verschenen onder zijn hoofdredactionele leiding. In zijn twintig jaar als hoofdredacteur verschenen er 80 nummers van het tijdschrift. Na zijn afscheid als hoofdredacteur bleef Jan de bibliotheek van onze stichting onder zijn beheer houden. Met zijn afscheid als bestuurslid draagt Jan het beheer van de bibliotheek van Westfriese Families over aan Ed Dekker.

Ed Dekker, secretaris

Nuw meziekspel 't Ken vrieze...

D'r komt weer een nuw meziekspel! 't Hiet 't Ken vrieze... 't Gaat over winters en een Elfstedetocht, over een oisvereniging en ok over de vraag: wat is roikdom?

Ina Broekhuizen skreef 't verhaal en Wil Luiken maakte de meziek bai de liedjes.
De stichting Creatief Westfries zurgt dat 't rippeteren en de uitvoerings beure kenne, Ina Bak regelt een hêle zoôt, Eveline Groot geeft de speulders goeie reid en anwoizings en Gerda Govers doet 't zelfd bai de zangers.
Die speulders en de zangers komme weg en weer vedaan; ze rippetere in dorpshuis De Nieuwe Haven in Abbekerk. Deer wordt 't Ken vrieze... ok opvoerd. Dat beurt op 3, 4, 9, 10 en 11 maart 2012.
De lezers van 't Vierkant kenne met voorrang plaase (€ 15 pp) bespreke!

Uitvoerings 't Ken vrieze...
't Meziekspel wordt opvoerd op:
- zaterdeg 3, vroideg 9, zaterdeg 10 maart: den begint 't om 20.00 uur
- zundeg 4 en 11 maart: den begint 't om 14.00 uur.
Plaase bespreke: maak € 15 per persoôn over op rek. nr. 58.89.36.936, ten name van Skroivendevort p/a Jaap Meester, Nibbixwoud.
Inlichtings: Dia Veelbehr, tel. 0229-245642.

Skroif d'r bai: De dag van de voorstelling, de datum van de voorstelling, achternaam, postcôde en huisnummer.
Voorbeêld: Je komme op zundeg 4 maart, je achternaam is Meester en je postcôde en huisnummer benne 1688 CA, 9a.
Den skroif je: Zondag 4 maart, Meester, 1688 CA, 9a.
D'r worre gien kaarte thuisstuurd, d'r is vraaie zit, de programma's legge klaar in de hal van dorpshuis De Nieuwe Haven, Burgemeester P. Kromplein 6 1657 AH Abbekerk.

Allegaar tot koik in Abbekerk!

Westfrieslandprijs naar Veldzorg

De Westfrieslandprijs 2011 is toegekend aan de Stichting Veldzorg Oosterdel te Broek op Langedijk. De Westfrieslandprijs wordt jaarlijks uitgereikt aan instellingen of personen die een belangrijke bijdrage leveren aan de West-Friese historie of cultuur.

Stichting Veldzorg Oosterdel beheert 80 hectare in het voormalige tuinbouwgebied Geestmerambacht. Dit Oosterdelgebied telt ruim 230 akkertjes. Als restant van de meer dan 15.000 akkers waaruit het Geestmerambacht als ‘Rijk der duizend eilanden’ bestond.
In de loop van de tijd verlieten steeds meer tuinders het gebied. Verruiging kreeg de overhand.
Staatsbosbeheer droeg in 2005 het onderhoud van het Oosterdel over aan Veldzorg.
Doel van het project is dat het landschapsreservaat Oosterdel in 2015 zijn sociaal-economische vitaliteit terug heeft. Daarvoor worden de natuur- en cultuurhistorische waarden hersteld en versterkt. Sinds 2009 werken de vrijwilligers van Veldzorg aan herstel- en inrichtingsmaatregelen. Deze aanpak moet cultuurhistorisch gebruik van de eilanden weer mogelijk maken. Mét bij de kleinschalige teelt van vollegrondsgroente aandacht voor educatie en recreatie. Opzet is ook om in de oostelijke zone de natuur verder te ontwikkelen.
Werkgebouwen en een zorgtuinderij zijn inmiddels gerealiseerd. Ook met de huidige 75 pachters van akkers werkt Veldzorg nauw samen.

Creatief Westfries

Ofsluiteivend Wadway
Deer komme alle skroivers iens in 't jaar bai mekaar: 't Drukke jaar met 't 25-jarig jubileum is memoreerd. We hewwe oôs skoidende voorzitter Ina Bak efkes flink in 't zontje zet, vooral omdat ze 'n jaar langer bleven is as dat ofsproken was. 't Hougtepunt was wel 't ofskoid van Cor Oudendijk, die 22 jare lang, van 't begin of an, bai de redaktie van Skroivendevort heêl veul werk verzet heb. Hai werd bedankt met 'n “SkroivendeCor”, opsteld deur de redaksie en maakt van z'n oigen werk, dat in de loup van al die jare in Skroivendevort staan heb, met opmerkings van are skroivers d'r bai, en met 'n “Cor-puzzel”.

Cor is ok bloid met oôs oorkonde. (foto Greet Hofmann)

Secretariaat Creatief Westfries
Liesbeth Wever is stopt as ôze secretaris. We bedanke heur voor d'r veule werk voor de stichting. Achter de skerme heb ze veul voor mekaar bokst. Heur werk is in juli overnomen deur Dilly Koetsier-Speets, Hoogkarspel, 0228-561712, bonsol@quicknet.nl.

Optredens
Wil u graag dat 'r ('n deêl van) 'n skroifgroep optreedt? Den ken u ok deervoor mw. Anja Zander benadere: 0224-541978, of e-mail: a.j.zander@zonnet.nl. Zai koikt den wie of den 't beste deer voor in anmerking komt, en wie of deer de hôtemetoôt voor is.

Effies klesse in 't Westfries
Wie praat 'r opheden nag Westfries? Oôs dialect raakt al meer onder 't peerd z'n buk en dat is bar noôslek. Somwoilen hoor je nag wel de klank, maar krek de uitdrukkings en gezegdes make oôs Westfries zô ampart. Begroôt julle dat ok?
Meskien is den 't praatgroepie ‘Effies klesse in 't Westfries’ wat voor julle. We gane den ien keer in de week met 'n groepie klesse en nei mekaar luistere. Dut onder loiding van twei mense van Creatief Westfries. In oktober wulle we beginne en we wulle d'r den eerstens zô'n tien weke mee deurgaan. We komme bai mekaar in 't Timmermansgildehuis, achter Dal 3 in Hoorn. Je kenne je opgeve bai Dilly Koetsier, Essenlaan 4 in Hoogkarspel.
Wul je belle: 0228-561712. En maile ken ok: bonsol@quicknet.nl.

Namens de stichting: Diny Kreuk-Breed.

Nieuwe Bouwhistorische Commissie

Om ons heen verdwijnen, door ouderdom en economische ontwikkelingen, veel historisch waardevolle gebouwen en dorps- en landschapssituaties. Monumenten en bijzondere objecten worden beschermd, maar het oorspronkelijke, het alledaagse dat zo karakteristiek is voor deze regio, verdwijnt in snel tempo. Gebouwen en situaties die kenmerkend zijn voor West-Friesland verdienen onze aandacht.

Het Westfries Genootschap heeft een Bouwhistorische Commissie ingesteld. Deze commissie zet zich in om kenmerkende en authentieke gebouwen die dreigen te verdwijnen door sloop of ingrijpende veranderingen, te inventariseren en op te nemen in een digitaal bestand.
Deze opname bestaat uit een rapportage met foto's en een opmeting en wordt opgenomen in een digitaal archief. Aan de hand van drie criteria worden objecten beoordeeld.
Deze criteria zijn:
- de cultuurhistorische waarde: als uitdrukking van de culturele, sociale, geestelijke en economische ontwikkeling;
- de architectonische waarde: vanwege de authenticiteit, kwaliteit en bijzondere verschijningsvorm;
- lokale aspecten: als representatie van dorp- of streekeigen karakteristieke situaties met betekenis voor de ontwikkeling en de geschiedenis hiervan.
De Bouwhistorische Commissie (BHC) is in mei ingesteld. De leden zijn Ton Boon (Bovenkarspel), Joop van Diepen (Oosterblokker), Wim Dettmers (Schagen), Jan Mantel (Hoogwoud), Wil Schagen (Nieuwe Niedorp) en Joop Schouten (Schagen).

In Memoriam Koos Groot

Op 31 maart 2011 overleed op 90-jarige leeftijd N.J. (Koos) Groot.
Koos Groot deed zijn naam eer aan. Waar hij ook was: er stond iemand. Een man, die zijn liefde voor en zijn kennis over West-Friesland altijd en overal met ‘oude’ en ‘nieuwe’ West-Friezen deelde. Zijn verhalend vermogen was daarin zijn grote kracht.
De molens hadden zijn hart. Koos stond aan de wieg van twee molenstichtingen: De Zijper Molens en De Westfriese Molens. Drieëndertig jaar was hij actief bezig voor hun behoud.
Hij sprak en schreef in korte zinnen. Vaak relativerend, meestal met onderkoelde humor, soms wat cynisch. Altijd met grote kennis van historie, gebruiken, zeden en gewoonten. Zijn bijdragen in jaarboeken van het Westfries Genootschap – Zingend Wognum (1982), Opmeer 75 keer (1983) en Muzikanten trekken voorbij (1986) – zijn juweeltjes.
Hij was jarenlang lid van de Commissie Landelijk Schoon en voorzitter van Stichting De Westfriese Molens. Zijn benoeming in 1998 tot lid van verdienste van het Westfries Genootschap is een zeer verdiend eerbetoon.
Op de dag van de crematie van Koos Groot stonden de West-Friese en Zijper molens in de rouwstand.

Volkert J. Nobel, I. Broekhuizen-Slot

Bibliografie van
West-Friesland
1976

Bibliografie van
West-Friesland
1976

Kroniek van
West-Friesland
December 1999