Hoofdstuk 2. Veenontginningen in de Middeleeuwen (ca 800-1200 na Chr.)

In deze weblezing, gemaakt door André Bouwens, vertelt hij zelf over hoe in de Middeleeuwen Westfriesland grootschalig werd ingericht, vanuit een moerassig gebied in een veenontginningslandschap. Dat landschap is de basis voor het Westfriese landschap zoals we het nu kennen.

Hoe is het dikke veenpakket in Westfriesland ontstaan? Waaruit bestaat veen eigenlijk. Namen van dorpen in Westfriesland blijken voor het grootste deel samen te hangen met het natuurlijk landschap van toen. Veenrivieren die er toen lagen zien we nu nog grotendeels terug in het landschap, zoals de Kromme Leek en Middenleek (waar Medemblik naar vernoemd is).

Vroeger lag de bodem van Westfriesland veel hoger dan nu. Veengroei tot aan de Middeleeuwen heeft daarvoor gezorgd. Toch vinden we nu geen veen meer. Waardoor is dat verdwenen? Waarom waren er strokenverkavelingen in het veenlandschap, wat zijn resthemen en opschuivende veenontginningen?

Zijn er nog oude veenverkavelingen aanwezig uit die tijd? War ligt het oudste stuk veenverkaveling? Hoe kunnen we de veenontginningsblokken in het landschap nog traceren? Namen als wijzenden, weeren, gouwen en zijdwenden hebben met veenontginningen te maken.

Westfriesland staat bekend om zijn daliegaten. Hoe is dat te zien in het landschap en hoe zijn ze ontstaan? Een opmerkelijk verschijnsel meer dan duizend jaar geleden ontstaan. Het veenlandschap uit de Middeleeuwen heeft de basis gelegd voor de huidige wegenstructuur, verkavelingspatronen en ontstaan van dorpen in Westfriesland.

Word lid van het Westfries Genootschap
Veel moois dreigt geleidelijk en bijna ongemerkt te verdwijnen. Het Westfries Genootschap is dé pleitbezorger om het karakteristieke van Westfriesland te bewaren en hoe meer leden het heeft hoe beter dat lukt.U kunt lid worden van het Westfries Genootschap en u helpt daarbij het eigene en het bijzondere van Westfriesland te bewaken.
Veel moois dreigt geleidelijk en bijna ongemerkt te verdwijnen. Het Westfries Genootschap is dé pleitbezorger om het karakteristieke van Westfriesland te bewaren en hoe meer leden het heeft hoe beter dat lukt.U kunt lid worden van het Westfries Genootschap en u helpt daarbij het eigene en het bijzondere van Westfriesland te bewaken.