Bibliotheek » WFON » 2021 » Inhoud

West-Friesland Oud & Nieuw, 88e jaarboek, 2021

Inhoud

Woord vooraf ... Jan Smit ... 5
Westfries Genootschap (bestuurslijst) ... 6
Van één naar twee dorpen: het ontstaan van Grosthuizen en Oudendijk ... Lourens Schuijtemaker ... 11
Schrijver Ewout Speelman liet ze maar kletsen: ‘Ik word toch wel gelezen’ ... Peter Smit ... 32
De laatste agrarische geluiden uit Westfriesland in Haagse Kringen ... Volkert J. Nobel ... 53
Het jaar van anderhalve meter afstand ... Martin Menger ... 59
Een Westfries oorlogsschip in Finse wateren ... Peter Swart ... 66
‘Een soek met oud anijssaadt’: de tuinbouw van Stede Grootebroek (tot en met Napoleon) ... Lourens Schuijtemaker ... 81
Project ‘Metamorfose van het Westfriese landschap’ (3) ... Peter Wester ... 92
In de greep van het water ... Peter Wester ... 94
Herziene versie van het Westfries woordenboek ... Ed Dekker ... 112
't Aai is loid: een herzien Westfries woordenboek ... Henk Kok ... 113
Bladere deur 't nuwe woordeboek ... Peter Ruitenberg ... 122
In oôze oigen taal ... 126
Kroniek van Westfriesland 2020 ... Peter Smit en Volkert J. Nobel ... 148
Ledenlijst ... 168
Correcties ... 187
Jaarverslag 2020 van de secretaris ... 188
Jaarverslag 2020 van de penningmeester ... 190
Jaarverslagen 2020 van de commissies en stichtingen ... 192

Ten geleide

‘Hij heeft meer dan 200 romans op zijn naam staan’. Een opvallend regeltje in een bericht in het Jaarboek 1975 van het Westfries Genootschap over het overlijden in december 1974 van Frederik Pieter Groot. Deze persoon was beter bekend als Ewout Speelman. Veel meer werd er niet vermeld over het schrijversleven van de Wieringerwaarder. Toen niet, eerder niet, later niet. Dat maken we nu goed, bijna veertig jaar later.
Hij was een veelgelezen schrijver van Westfriese streekromans, politieromans, jeugdboeken, hoorspelen, toneelspelen en andersoortige teksten. De geboren Oudorper publiceerde onder minstens vijftien pseudoniemen. Met een flink artikel besteden we in deze 88ste editie van ‘West-Friesland Oud & Nieuw’ aandacht aan het productieve én roerige leven van deze creatieve Grote Onbekende. Auteur Peter Smit werd op zijn speurtocht naar gegevens keer op keer verrast. Duidelijk wordt ook waarom een woonhuis net buiten de Westfriese Omringdijk ‘De Speelman’ heet.

Een onbekend scheepswrak op de bodem van de Finse Golf blijkt een archeologische schatkamer te zijn vol informatie over Westfriesland. Het bestaan van het fregat Huis te Warmelo is vijf jaar geleden wereldkundig gemaakt. Het oorlogsschip uit Medemblik, in 1708 op stapel gezet door de Westfriese admiraliteit, was in 1715 vergaan. Nooit eerder is een Nederlands oorlogsschip uit het begin van de achttiende eeuw in zo'n goede staat teruggevonden. De kanonnen staan nog op het bovendek. De ontdekking van de waardevolle restanten en het boven water halen van belangwekkende gegevens is voor een zeer groot deel te danken aan een Westfries, Peter Swart. In dit Jaarboek doet hij uitgebreid verslag en belicht hij de laatste stand van zaken rond de vondst. Een tipje van de sluier lichten we hier al op. Een internationaal onderzoeksteam bereidt een 3D-opname voor van het gehele scheepswrak. Het gaat ook om inwendige opnamen, en dat is uitzonderlijk. Een 3D-aanpak biedt mogelijkheden om de Huis te Warmelo en zijn geschiedenis met nieuwe technieken te presenteren aan een breed publiek.

Lourens Schuijtemaker beschrijft het ontstaan van Grosthuizen en Oudendijk, Martin Menger weidt uit over corona binnen de Westfriese Omringdijk, Volkert J. Nobel wijst op de laatste agrarische geluiden uit de regio op het Binnenhof, Peter Wester vervolgt de serie over de metamorfose van het Westfriese landschap. Het nieuwe Jaarboek biedt nog veel meer, en dat mag u zelf ontdekken.

De redactiecommissie

De Westfriese Molens
De Grote Molen
Schellinkhout

West-Frieslands
Oud & Nieuw (1982)
De Breebaarts en de Waard- en Groetpolder

Ach Lieve Tijd
14: Westfriezen en hun scheepvaart

Vierkant 2010
West-Fries talent
Anneke Helder