Archivering » WFON » 1994 » Pagina 131-132

Kroniek van een knokploeg in oostelijk West-Friesland (9/12)

Uit de risicogroep van vooraanstaande burgers werd een comité gevormd. Met geld, wat voedsel en veel goede woorden werden de gevolgen afgekocht. Waarschijnlijk hebben de gematigde instelling van de Ortskommandant en de inmiddels in het verschiet liggende, naoorlogse gevolgen voor de burgemeester zelf, erger voorkomen.
De volgende zondag spuwde de vader van Pijo, Abraham Sluis, tijdens de maaltijd zijn gal over de onverantwoordelijke elementen uit de ondergrondse die de levens van onschuldige burgers op het spel hadden gezet. Hij had niet door waar de worst vandaan kwam die op zijn bord lag.

Later zijn nog de zuivelfabrieken van Binnenwijzend en Wervershoof gekraakt

Droppings
De geallieerden hadden zuidelijk Nederland bevrijd en de verbindingen met het verzet waren daardoor sterk verbeterd. Omdat de bevrijding van de rest van het land stagneerde werd het zinvol gevonden om de ondergrondse van wapens te voorzien. Dat gebeurde door middel van droppings.
In West-Friesland werden daartoe vaste afwerpterreinen ingericht. Ze hadden alle codenamen: Laloe bij Hem, Sally bij Wijdenes, Oliver in Zwaagdijk, Winnipeg bij De Hout en de beroemde Mandrill aan de Zomerdijk C3 tussen Wognum en Spanbroek. Verder lagen er nog enige in het westen van West-Friesland. Elk terrein had een eigen commandant. Het tijdstip van afwerpen werd met codezinnen via Radio Oranje doorgegeven. De bestemming was ook al van te voren geregeld. Zo moesten de wapens soms naar de boerderij van Mansholt in de Wieringenmeer, soms naar verzetscommandant Arie (A.C.) de Graaf en soms nog verder.
Van de vele droppings in ons gebied die met elkaar honderden tonnen wapens hebben opgeleverd, is niet alles geregistreerd. Een paar kunnen we beschrijven.

Rond oktober waren Steef en Joep gedetacheerd bij de droppingsploeg van Mandrill. Barend Mes was daar ook, onder andere als wapeninstructeur. Bij een van die instructielessen werd Joep nog in zijn been geschoten. Het was ‘gelukkig’.maar een vleeswond.

Op een nacht zou er weer worden gedropt. Alles werd in gereedheid gebracht. De alleen naar boven schijnende verlichting werd op het veld geplaatst en het wachten kon beginnen. Plotseling verscheen er een groot vliegtuig. De afgesproken letter in morse werd met een lantaarn omhooggeseind en al gauw daalde er een regen van parachutes naar beneden. De beide lichtgebouwde jongens hadden de opdracht om te uit te kijken naar een valscherm dat heel langzaam daalde, daar zou een lichte container aanhangen. En inderdaad, tussen de vele parachutes was er een die achterbleef. Al het materiaal werd naar een boerderij gesleept en uitgepakt, het lichte pak bleef dicht. Vrachtauto's stonden al klaar om de buit af te voeren. Alleen dat ene pak bleef achter. Na afloop mocht dat ook worden opengemaakt en toen bleek waarom er zo'n lichte container was meegegaan. De inhoud bestond uit snoep, sigaretten en andere versnaperingen.

Toch vonden de jongens het leven maar hard onder Barend Mes. Bij een van de bezoeken van koerierster Carla smeekten ze haar of ze mee terug mochten naar Flip.

Een bijna mislukte dropping
De eerste dropping voor Oliver in de nacht van 19 op 20 oktober zou bijna een fiasco worden. De piloot moet zich in de verlichting hebben vergist hebben want alle containers belandden naast de spoorlijn. Een paar kwamen er terecht op het veld van de al eerder genoemde NSB-er Naastepad. Een ging er door het dak van een boerderij. Dank zij politieman Kes werd de familie Smit gewaarschuwd; daar lag Flip met een verstuikte enkel. Zoon Wimpie werd naar Commandeur gestuurd. Onder leiding van Ted konden de KP-ers de meeste bussen bergen. Het zoeken werd aanzienlijk vergemakkelijkt door het al vroeg aanwezige bouwersvolk: "Jonges, deer leit er nag ien". In de daaropvolgende nacht wisten Pierre Dudink en Siem Kok nog zes containers uit de Grote Wijzend bij veiling "de Eendracht" te vissen. Alleen de vier bussen bij Naastepad moesten worden prijsgegeven. Toen die Ted zag had hij wel door dat er meer aan de hand was. "Terrorist" beet hij de KP-er toe. Een zinspeling op zijn mogelijk verhaast einde, mocht Ted iets overkomen, deed hem verder wijselijk zijn mond houden.
De kap van de boerderij van Commandeur hing de volgende dagen vol met drogende parachutes.

Geoefend werd er ook met de nieuwe wapens, maar alleen binnen en dan nog als het buiten hard waaide. Als de wind rond de stolp loeide, kwamen de kogels van de stenguns fluitend door het strodak.

De crash bij Venhuizen
In de nacht van 5 op 6 november 1944 stortte in het IJsselmeer bij Venhuizen een viermotorige bommenwerper neer. Het vliegtuig had een wapenzending voor het droppingsveld ‘Laloe’, bij Hem, aan boord. De droppingsploeg had naar deze zending uitgekeken en werd het verongelukken dan ook als eerste gewaar. Al snel waarschuwde Freek Luider de KP bij Commandeur om nog te redden wat er te redden was. Niet alleen wapens werden gezocht maar, had een van de mannen in zijn technische onschuld verkondigd, misschien was er ook nog wel brandstof voor de auto's. Met een bootje werd naar het wrak gevaren en inderdaad kwamen er wat wapens tevoorschijn. Op de terugweg bleek dat de Wasserschutzpolizei uit Enkhuizen op de fiets polshoogte kwam nemen. Er ontstond een vuurgevecht zonder slachtoffers en de mannen trokken zich terug op hun hoofdkwartier. De wapens werden in gereedheid gebracht en wachtposten uitgezet.

Korte tijd daarna naderde er over de Nieuwe Weg, uit de richting Hoorn, een open wagen met soldaten. Kennelijk was de boerderij van Commandeur niet verdacht want de Duitsers reden verder. Achteraf bleek dat de omgeving van het Oostergouw in Venhuizen was uitgekamd. Een Enkhuizer onderduiker werd daarbij aangehouden maar zijn schone, glanzende schoenen waren voldoende om hem te laten gaan.

Van de zes bemanningsleden van het vliegtuig werden er vijf direct geborgen en later in Enkhuizen begraven. Na de oorlog bleek dat er nog een in het wrak was achtergebleven. Hij vond een graf in Broekerhaven.

Weblog Uit en Thuis
1-10-2013: Kennis van de geschiedenis is de moeite waard

West-Friesland... het land waar wij wonen
4: Boer in West-Friesland

Kroniek van
West-Friesland
Mei 1993

Vierkant 2007
West-Fries talent
Ruud Spil