Archivering
Archivering » West-Friesland toen en nu » Deel 13. Ziel en zaligheid » pagina 14-19
Bonifaciuskerk in Medemblik
Vernielingen, plunderingen en branden
Vlakbij de voormalige zeedijk verheft zich in Medemblik een imposante kerk, voor het eerst genoemd in 1118. Wat een mooi gezicht vanuit de oude Zuiderzee: die fiere, hellende toren van Bonifacius, met zijn dubbele doorgang, zijn opengewerkte bekroning waarin het carillon is opgesloten en de zware klok die op zondagochtend de rust een bestemming geeft.
Het godshuis aan het Kerkplein had aanvankelijk twee beschermheiligen: de heilige missionaris Bonifatius en de Frankisch-Utrechtse bisschop Martinus. Dat zou later worden vereenvoudigd, maar vergeten werd het dubbeltal niet. De hervormde kerk behield na de Reformatie de naam Bonifacius, terwijl de katholieken de naam van Sint Maarten reserveerden voor hun kerk aan de Ridderstraat.
Zwaar geleden
De Bonifaciuskerk heeft volgens de historie constant zwaar geleden, maar oogt sinds de recente
restauratie weer als nieuw, en dus oud. In de kronieken wordt verhaald over de vernielingen, de branden,
de verbouwingen, de plunderingen – zoals in 1517 door Grote Pier –, de afbraken en de
restauraties, waardoor de oorspronkelijke pseudo-basiliek een soort hallenkerk is geworden met twee
even hoge zijbeuken. Dat het hier om een protestantse kerk gaat, wordt al direct bij de intrede verkondigd
in een cartouche met de tekst:
Tmisbruijk In Gods Kerck Allengskens Ingecomen Is Al-Hier Weederom anno 1572 Afgenomen.
Over de ‘ware religie’ gesproken! Er is werkelijk veel te zien. Mooie cartouches met vrome
spreuken op de pilaren, 16de- en 17de-eeuws meubilair, dito preekstoel-annex-dooptuin, een koorhek van
vóór de Reformatie, diverse grafzerken, een groot ruitvormig rouwbord voor Lord George
Murray en het beroemde Backer-Bätz-orgel.
Wat de kerk zo'n blij en open karakter geeft, zijn ook de prachtige, meest 17de-eeuwse gebrandschilderde
ramen in de zuidwand. Het zijn er nog zes, maar het waren er ooit veel meer. Alweer slachtoffers van
zogenoemde ‘betere inzichten’ uit het vrij recente verleden. Veel Noord-Hollandse kerken
kennen of kenden dit soort ramen, geschonken door bevriende steden bij gelegenheid van belangrijke
gebeurtenissen, voorzien van bijbelse voorstellingen en niet te vergeten de wapens van de schenkers.
De Sint Martinus
En dan de Sint Martinuskerk. In Medemblik werd in 1902 aan
de Ridderstraat een ingetogen neogotische katholieke kerk
gebouwd naar tekeningen van architect T. Slinger, een plaatsgenoot, leerling van Pierre Cuypers. De huidige torenspits
verving een voorganger die niet tegen de weersomstandigheden bestand bleek. Ondanks aanpassingen aan de nieuwe
liturgie in de jaren zestig van de afgelopen eeuw behield de
kerk zijn oorspronkelijke karakter.
Gehandhaafd bleven de indrukwekkende kruiswegstaties,
het originele hoogaltaar, de preekstoel met zijn bijzondere
klankbord, het doopvont met een massief koperen deksel
uit 1906, de vier muurschilderingen en zes blauw-rode
gebrandschilderde ramen boven het altaar met voorstellingen
uit het Oude en Nieuwe Testament. Inderdaad: een mooie,
rustige kerk, uitnodigend tot meditatie.
Andere artikelen op deze website:
Hé, is dat Westfries?
85. Als je de hele dag flink gewerkt hebt, ben je 's avonds wel 'ns hooigat (flink vermoeid).Klik hier voor meer Westfriese woorden en uitdrukkingen.
© 1924-2020 Westfries Genootschap - Contact - Sitemap - Privacyverklaring
West-Friesland, een streek met karakter binnen de Omringdijk.