Archivering » Thema's » Stede Broec
Wapen
Op 26 juni 1816 kregen de gemeenten Bovenkarspel en Grootebroek allebei een wapen. Dat van Bovenkarspel
was 'van zilver, waarop een boom van sinopel (smaragdgroen) en twee sterren van goud'. Grootebroek 'werd
bevestigd in het gebruik en bezit van een wapen' -zoals de officiële formulering luidt- 'van lazuur
(hemelsblauw), beladen met een boom van zilver vergezeld van drie sterren van goud'. Bovendien kreeg het
wapen van Grootebroek een kroon van drie bladeren en twee parels.
De boom in beide wapens is een oud symbool: onder een lindeboom werd recht gesproken. Het lag dus voor
de hand dat in het wapen van de nieuwe gemeente Stede Broec ook een linde werd opgenomen.
Het wapen van Grootebroek had, misschien door gebrek aan historische overlevering, de kleuren van het
rijkswapen: goud op blauw. Het groen en zilver van Bovenkarspel bood attractievere mogelijkheden. De
nieuwe gemeente kreeg dan ook een wapen met een schild van zilver, waarop een linde die in drie kruinen
is geschoren; in de bovenste kruin zit een vijfpuntige gouden ster. De ster is herleid uit de oude
wapens: dat van Grootebroek had er drie, dat van Bovenkarspel twee. Elke ster symboliseerde een dorpskern:
Grootebroek, Lutjebroek, de Horn, Bovenkarspel en Broekerhaven. Door de vijf sterren te laten samensmelten
tot één met vijf punten, is de eenheid aangegeven.
Het wapen is, in heraldische termen, 'gekanteeld doorsneden': de basis van de boomkruin is een lijn
met daarop drie kantelen, die herinneren aan de vroegere stadsrechten. 'Doorsneden' illustreert de
oorsprong van de gemeente. Het wapen is getooid met een gouden kroon 'met drie bladeren en twee parels'.
Vlag
In de vlag van Stede Broec zijn dezelfde elementen terug te vinden als in het wapen.
Ambtsketen
Op 16 november 1852 werd bij Koninklijk Besluit bepaald dat een burgemeester een onderscheidingsteken
moest dragen als hij in het openbaar optrad, bijvoorbeeld bij ontvangsten, raadsvergaderingen, brand,
oproer. Het moest een zilveren penning aan een ketting of aan een oranje zijden lint zijn. Op de penning
moest het wapen staan of, als er geen wapen was, de naam van de gemeente.
Toen Bovenkarspel en Grootebroek in 1979 werden samengevoegd, is besloten om een nieuwe ambtsketen te
laten maken. Uit de twee oude ketens was, zo vond men, geen enkele symboliek af te lezen en de geboorte
van de nieuwe gemeente Stede Broec was een mooie gelegenheid om een keten te laten ontwerpen waarin
die wel tot uiting kwam.
De keten is uitgevoerd in zilver, waarvan bepaalde delen verguld zijn. Aan de ene kant van de penning
staat het wapen van Stede Broec, aan de andere kant het rijkswapen. Daarboven is een verguld vaartuigje
bevestigd, omgeven door bloeiende tulpen. Het bootje heeft een dubbele betekenis: enerzijds wijst het
op het feit dat het grondgebied van Stede Broec vroeger een vaarpolder was, waar de tuinders hun produkten
met een schuit naar de schuur of de veiling brachten. Anderzijds symboliseert het bootje de Broekerhaven,
die al eeuwen van grote betekenis voor de gemeente en het achterland.
Boven het bootje begint de 'ketting' van de ambtsketen, met aan de ene kant het wapen van Grootebroek,
aan de andere dat van Bovenkarspel. Verder naar boven zitten tussen de schakels vergulde tulpebollen
en figuurtjes die groente symboliseren, de twee belangrijkste tuinbouwprodukten.
Tenslotte zitten er in de keten vijf sterren, die in de oude wapens de drie kernen van Grootebroek en
de twee kernen van Bovenkarspel aanduiden.
Bovenstaande tekst is overgenomen uit een informatiefolder van de gemeente
Stede
Broec (uitgave juni 1998).
De afbeelding van de vlag is afkomstig van de De Vlaggenkaart website.
De afbeelding van het wapen is afkomstig van de Nederlandse Gemeentewapens website.
Klik hier voor meer Westfriese woorden en uitdrukkingen.