De laatste?

Eerder verschenen in 'De Speelwagen', 4e jaargang, 1949, No. 8, pagina 247-249.
Uitgave: Historische Genootschappen in Hollands Noorderkwartier.
Auteur: J. E. van Dok.

Wie vanaf de richting Scharwoude naar Hoorn gaat, bemerkt, dat op enige afstand van dit stadje de IJselmeerdijk een enorme, bijna U-vormige bocht maakt, aan velen bekend als: Galgenbocht. Deze Galgenbocht omsluit o.a. een klein driehoekig stukje land, waarop eertijds de galg zou hebben gestaan. De glooiing van de dijk bood dan aan duizenden een prachtige gelegenheid om de terechtstelling te aanschouwen.
De laatste man, die daar de dood heeft gevonden is, naar men zegt, een zekere Boos.
Deze gebeurtenis blijkt sterk tot de verbeelding te hebben gesproken, want nu nog vertellen oudjes uit de omtrek U, dat hun vader deze executie heeft bijgewoond. Zelfs mensen uit Velsen moeten lopende naar Hoorn zijn getrokken om dit gebeuren niet te missen.
Nu kreeg ik een dezer dagen een boekje in handen, dat iets vertelt over deze zaak.
Het titelblad van dit geschriftje luidt:

HET REGT EN JUSTITIE

Hetwelk binnen de stad Hoorn heeft plaats gehad aan de persoon van:

PIETER BOOS

oud 27 jaar, geboren te Avenhorn.

Op Dingsdag den 7 Maart 1843.
Wegens moedwillige moord en diefstal, waarvoor hij met den koorde gestraft is, dat er de dood na volgde.

Het hele boekje bestaat slechts uit 6 pagina's en is op rijm gezet Het eerste couplet vertelt welke misdaad Boos had begaan:

"Helaas wat is de boosheid groot,
Door Satans list bedreven,
Pieter Boos deez' moordenaar,
Bracht een meisje om het leven.
Een kind van ruim zestien jaar
Ja vrienden hoort zowaar
Een kind van ruim zestien jaar
Bracht hij onschuldig om het leven
Gelijk men hier vindt beschreven."

De rest van het vers bevat weinig feitelijke gegevens, maar is vrij wel geheel een erkenning van het berouw, dat de zondaar had over "deez gruweldaad", waarna de "leraar" hem verzekert:

dan zult gij thans voorwaar,
Door Jezus reine wonden
Een goede plaats bekomen
Voor Uw beklemd Bemoed.

En natuurlijk eindigt het vers met een moraal:

Spiegelt U dan oud en jong,
Gij armen en ook rijken,
Dat gij op het kwaad niet bouwt,
Gij ziet thans hier een teken,
Dat God op heeterdaad
De kwaden niet kastijdt,
Maar van hen wordt gevonden
Al is men digt en wijd.

Achter in het boekje is opgenomen: "Het gebed van den veroordeelde in zijne treurkamer." En het is geheel ondertekend met:

Ued. dw. Dienaar Dirk Buimer

J. E. van Dok

West-Friesland
toen en nu
5.2 De eeuwenoude sluizen van Schardam

West-Frieslands
Oud & Nieuw (1990)
Andijkers wilden - en kregen - ...

Stukkies uit Skroivendevort
2020 (nummer 3)

De Speelwagen (1949, no. 1)
Warrelweg door Waterland