Bibliotheek » Ach Lieve Tijd - West-Friesland » Deel 17: Westfriezen en hun sport en spel » pagina 412

Twintig eeuwen West-Friesland, de Westfriezen en hun sport en spel

In Hoorn had je het Witte Badhuis in het verlengde van het Breed bij binnenstad. Er waren kleedhokjes en bankjes en dan een steiger in zee. Het bad lag buitendijks. Ook Medemblik had een openluchtbad in de Zuiderzee.
Fris natuurlijk, en wel eens smerig. Bij de verkeerde golfslag kwamen de katten- en hondenlijken voorbij drijven. Het Witte Badhuis lag vlak bij de lozing van het riool van de Hoornse binnenstad. Een badmeester bewaakte de kwaliteit van het water en daarbij was hij niet kinderachtig. Hij schepte met de hand wat water op en rook er aan. Stonk het niet al te bar, dan was het water goed, concludeerde hij.
In Hoorn was er ook nog een zwembad voor het betere volk, op het Visserseiland. De Hoornsche Bad- en Zweminrichting telde vier bassins met verschillende diepten en zelfs een springplank. Er was ook een douche: een grote gieter aan een paal gebonden. Om zo'n stortbad te krijgen moesten de zwemmers hem wel zelf volpompen.

Werkversehaffingsproject

In de dorpen, waar water genoeg was en minder mensen voorhanden, werden de zwembaden later aangelegd. In Winkel werd het bad De Wirg geopend in 1937. Gemeenteontvanger Gerrit Nobel had voor een gulden grond beschikbaar gesteld bij de brede Wirgsloot. De aanleg was een werkverschaffingsproject van de Heidemaatschappij. Met schop en kruiwagen groeven de werklozen het bad. Het water voor het natuurbad werd van veertig meter diepte omhoog gepompt en dat is meer dan veertig jaar lang gebeurd.
Officieuze wedstrijdjes werden altijd wel gehouden, maar ook in de zwemport kwam de organisatie pas in de twintigste eeuw echt van de grond. Zwemwedstrijden werden wel eens gehouden in samenwerking met de turnvereniging, zoals in Hoorn in 1922. Op 6 augustus dat jaar hield zwemvereniging ‘Het Hoornsche Hop’ samen met de Westfriesche Turnkring wedstrijden in het gemeentelijk badhuis.

AFBEELDING(EN) NOG NIET BESCHIKBAAR = Linksboven: Op de Molenstraat 20 in Grootebroek was omstreeks 1925 het café van de familie Groen. De waardin kijkt naar twee klanten bij het begin van het biljartspel. (M. Reus, Grootebroek)

Rechtsboven: Reeds in 1881 was er in de koffiekamer van Schouwburg Het Park te Hoorn gelegenheid tot het biljartspel. Op de foto van omstreeks 1900 is duidelijk te zien, dat de spelers hun potjes libre en tien over rood bij gaslicht moesten spelen. (VOH)

Onder: Foto van het echtpaar Jan Moeijes en Grietje Rus omstreeks 1930. Naast café De Swan aan de Middenweg in Heerhugowaard had het stel een garagebedrijf. Jan toerde niet alleen met zijn motor, hij nam ook deel aan diverse wedstrijden. (C. Modder, Aartswoud)

West-Friesland
toen en nu
8.6 Beeld van tuinder in Sint Pancras

Weblog Uit en Thuis
11-8-2017: Stolpen in de Purmer

Westfries Biografisch Woordenboek
Spaander, Jan
(1914-1988)

Weblog Uit en Thuis
22-1-2018: Voor het behoud van cultureel erfgoed is krachtenbundeling noodzakelijk