Twintig eeuwen West-Friesland, de Westfriezen en hun scheepvaart

Een kaasboer op zee

Oorlog beïnvloedde de scheepvaart altijd nadelig. De vijand probeerde onze koopvaardij- en vissersvloot zoveel mogelijk schade te berokkenen en handel op de vijand was uiteraard verboden. Kooplieden en schippers legden zich niet altijd bij de gedwongen werkloosheid neer, maar probeerden de maatregelen met slimmigheidjes te omzeilen. Schepen werden zogenaamd naar neutrale havensteden verkocht en schippers kochten een burgerbrief van een neutrale stad, waardoor ze als burgers van die stad konden worden beschouwd. Zo kon de handel op de vijand vanuit een neutrale omgeving worden voortgezet.
Aldus ging schipper Pieter Jacobsz Oostwoud uit Benningbroek begin 1700 te werk. Toen een oorlog met Frankrijk dreigde, kocht hij een burgerbrief van Riga en zijn Amsterdamse reder deed het voorkomen of zijn schip ‘De Denneboom’ eigendom was van een koopman uit Riga. In juni 1702 aan het begin van de Spaanse Successie-oorlog vertrok schipper Pieter Oostwoud uit Riga met bestemming Rochefort. Aan boord had hij een lading masten, besteld door de Franse koning. Voor de kust van Walcheren werd ‘De Denneboom’ door twee Zeeuwse kapers aangehouden en naar Middelburg opgebracht. De Zeeuwen hadden het over ‘dezen caasboer’ als ze de schipper bedoelden en vonden hem gewoon een smokkelaar, een ‘lorrendraijer’.
De Zeeuwen hadden niet helemaal ongelijk, wat bijvoorbeeld bleek uit het feit dat de bemanning van ‘de Denneboom’ grotendeels uit Hollanders bestond. Het conflict werd voorgelegd aan vier wijze mannen. Bij hun beslissing zou iedereen zich neerleggen. Hoe dat besluit is uitgevallen, is jammer genoeg niet meer te achterhalen.