Archivering » Ach Lieve Tijd » Deel 11: Westfriezen en hun vertier en vermaak » pagina 259

Twintig eeuwen West-Friesland, de Westfriezen en hun vertier en vermaak

Soms vroegen bedelaars bij het zien van al die overvloed op zo'n gastdag om een snee droog brood. Die werd meestal gegeven, vaak dik belegd met ham.

Met de kermis in Heerhugowaard had iedereen vrij. Rechts met de handen in de zij staat kastelein Jan Zijp van café De Landbouw aan de Middenweg. Hij zag zijn klanten graag komen. Ook burgemeester Wiebe van Slooten (links met bolhoed) kwam even op het terras aanzitten. De foto is uit 1913. (C. Modder, Aartswoud)

Een lappendag vormde meestal het einde van de grotere kermissen. Hoorn bijvoorbeeld heeft er één op de derde maandag in augustus, die al honderd jaar vermaard is. Hoewel de naam van kort na 1900 is, werd op de Hoornse kermis al eeuwen in textiel gehandeld, zoals een verzoekschrift uit 1593 bewijst.

De drukste dag van het jaar in Hoorn is Lappendag, die altijd op de laatste dag van de augustuskermis wordt gehouden. De hele binnenstad verandert dan in één grote markt. Op de foto de Muntstraat op 19 augustus 1929. (AWG)

Op Lappendag staan pleinen en straten van de binnenstad vol met kramen en uitstallingen. In 1956 waren er 320 gegadigden voor een standplaats. Hun kramen hadden indertijd een totale lengte van zo'n twee kilometer. Meer dan 30.000 bezoekers uit heel West-Friesland kwamen erop af. Velen maakten er een lange feestdag van. Intussen is Lappendag een fenomeen geworden.

Kastelein, kapper en mollenvanger

De herberg was het centrale punt van de kermis. Sommige van die herbergen zijn, soms onder een andere naam, honderden jaren oud. Bijvoorbeeld De Roode Leeuw in Schagen (1463), De Roode Leeuw in Zuid-Scharwoude (1699), De Roode Eenhoorn in Nieuwe Niedorp (1530), Het Wapen van Medemblik in Medemblik (1649), Het Roode Hert in Bovenkarspel (1575) en De Port van Cleve in Enkhuizen (1540).

‘Kermis’ van de naïeve kunstenaar Willem G. Bakkum (1919-1979). Bakkum schilderde veel festiviteiten in zijn geboortedorp Dirkshorn. De kermis duurde meerdere dagen en trok heel wat volk met muziek, zweefmolen, kop van jut en schiettent. De belangrijkste attractie voor de oudere jeugd was echter het andere geslacht. Op de Westfriese kermissen is de basis voor menig huwelijk gelegd. (WFM)