Bibliotheek » Ach Lieve Tijd - West-Friesland » Deel 4: Westfriezen en hun steden » pagina 102
Na drie jaar bleek de minister van binnenlandse zaken bereid driekwart van de restauratie te betalen. De Oosterpoort werd definitief behouden toen Dirk van Akerlaken daar nog even 500 gulden bij deed.
De eind vorige eeuw aangelegde spoorverbindingen met steden als Alkmaar, Zaandam en Amsterdam
versterkten de functie van Hoorn als centrumplaats van West-Friesland. Enkhuizen en Medemblik lagen
te geïsoleerd om in dezelfde mate te profiteren van de verbeterde infrastructuur. Ooit hadden de
beide steden een gunstige handelspositie aan de waterwegen, maar voor het verkeer over land lagen ze
in een uithoek en dus te ver van de doorgaande routes. Medemblik beleefde tussen 1920 en 1930 een
korte opleving door de aanleg van de Zuiderzeewerken. Hierbij werd de Wieringermeerpolder drooggelegd
en sloot de Afsluitdijk de Zuiderzee af. De havens van Medemblik boden ruimte aan de werkschepen. Veel
arbeiders kwamen in de stad wonen en vestigden zich er definitief. Binnen de stad en net buiten de
stadssingels werden speciaal voor hen nieuwe huizen gebouwd. Een nieuwbouwwijk van enige omvang buiten
de oude stad kreeg Medemblik pas in de jaren zestig.
Na 1900 trok Hoorn de stadssingels over. Net buiten de singels vonden de eerste voorzichtige uitbreidingen
plaats. Hier werden vooral luxueuze villa's gebouwd. Pas na de Eerste Wereldoorlog kwamen er woonwijken
rond de oude stad. In Enkhuizen werden vanaf de jaren twintig en dertig op kleine schaal nieuwe huizen
gebouwd. Deze lagen echter allemaal nog binnen de stad. Pas na 1950 werd een deel van de polder Het
Grootslag bestemd als nieuwe woonwijk.
Na 1950 veranderde er veel voor Hoorn. De stad werd aangewezen als groeikern. Nieuwe industrieën
werden aangetrokken. De stad kon haar woongebied sterk uitbreiden. Meer en meer mensen vonden er werk
en woonruimte. Veel forensen uit het zuidelijk deel van de provincie kwamen in Hoorn wonen. Grote
uitbreidingsplannen werden voor de stad opgesteld. De nieuwe wijken waren ieder afzonderlijk groter
dan de oude binnenstad. Ook Alkmaar werd aangewezen als groeikern. De stad werd uitgebreid met voorzieningen
die voor geheel West-Friesland van belang waren. Schagen begon vanaf halverwege de jaren zestig te
groeien. Van 5.000 inwoners in die tijd breidde Schagen zich uit tot 16.000 zielen in 1975. De laatste
decennia hebben Alkmaar, Hoorn en Schagen zich ontwikkeld tot centrumplaatsen met veel regionale
voorzieningen. Enkhuizen en Medemblik, minder centraal gelegen, profiteren van de sterk oplevende
watersportrecreatie. De oude havens doen dienst als jachthavens, waar het 's zomers krioelt van
de bootjes. De gedempte Pekelharinghaven in Medemblik is uitgegraven voor de pleziervaart. De stad is
ook uitgegroeid tot centrum voor internationale zeilwedstrijden. Wat in de zeventiende eeuw thuishaven
was van stoere walvisvaarders, is nu het domein van snelle zeilers.
Gebruikte afkortingen:
© 1999 Uitgeverij Waanders b.v., Zwolle
Druk: Waanders Drukkers, Zwolle
ISBN 90 400 1092 7
Deze aflevering is mede tot stand gekomen dankzij de financiële ondersteuning van Aannemersbedrijf
De Leeuw bv te 't Zand.
Klik hier voor meer Westfriese woorden en uitdrukkingen.