Bibliotheek » Ach Lieve Tijd - West-Friesland » Deel 4: Westfriezen en hun steden » pagina 100
De Breedstraat in 1920 gefotografeerd met zijn lindenbomen, Fröbelschool (links) en
kinderhoofdjes. Nu staat links onder andere de aula. De Breedstraat is eind 1998 volledig heringericht,
waarbij de meeste van de nog resterende linden behouden konden blijven.
(J. Struik, Medemblik)
Een complex van 34 arbeiderswoningen verrees aan de Venenlaan. Het kreeg al snel de naam ‘Het
Rode Dorp’. In Schagen werden de eerste arbeiderswoningen pas in de jaren dertig gebouwd: zestien
stuks, aan de Lauriestraat.
Door het grotendeels wegvallen van de scheepvaart richtten de Zuiderzeesteden zich in de vorige
eeuw op andere bronnen van inkomsten. Vooral Hoorn wendde zich tot de landszijde en lonkte naar de
bewoners van de omliggende dorpen. Op het platteland werd goed verdiend, dankzij de bloei van de
agrarische sector in de tweede helft van de vorige eeuw. Bovendien kreeg Hoorn voor de wijde omtrek
een belangrijke taak op het gebied van onderwijs en cultuur. Er werden scholen gebouwd en er kwamen
theaters. De gaten in de stad werden langzamerhand opgevuld.
Hotel en café-restaurant Het Wapen van Medemblik aan de Oosterhaven
was een logement
waar het verenigingsleven van Medemblik tot grote bloei kwam. In het café, ook wel De Vennoot
genoemd, vonden opvoeringen van de lokale toneel- en muziekvereniging plaats. Woensdagavond werd er
de wekelijkse bijeenkomst van de Medemblikker sociëteit gehouden. (J. Struik, Medemblik)
Ook nieuwe vervoersmogelijkheden vanaf 1880 via het spoor gaven de steden een nieuwe impuls. Op veel
plaatsen werd het vervoer over land belangrijker dan dat over het water. Veel stadsgrachten werden
gedempt om bredere wegen te krijgen. In Medemblik waren rond 1900 bijna alle grachten verdwenen. Als
enige bleef over het Achterom. In Schagen bleef zelfs geen enkele gracht open. Door demping van het
water tussen de Hoge en Lage Zijde konden daar, op de Gedempte Gracht, belangrijke markten worden
gehouden. In Enkhuizen bleven juist veel grachten open, vooral in het gebied waar veel boerderijen
stonden. Voor de boeren was het vervoer van het vee en landbouwproducten over het water nog belangrijk.
In Enkhuizen en Medemblik werden tevens enkele havens gedempt. In Hoorn daarentegen werd in 1912 de
Vluchthaven aangelegd. De haven was niet bestemd voor de watersport, zoals nu, maar voor de vissersvloot
die toen nog flink van omvang was.
De vestingwerken rond de steden hadden in de vorige eeuw hun verdedigingstaak verloren en werden geslecht.
Veel stadspoorten werden het slachtoffer van de slopershamer.
Klik hier voor meer Westfriese woorden en uitdrukkingen.